PERSINFORMATIE
Wordt unieke paketboot weldra door Nederlandse firma in Klaipeda verschroot ?
Deze morgen begon men in Rostock met het wegslepen uit de haven van Rostock van de vroegere m/s Charlesville, nu onder de naam m/s Georg Büchner. De vermoedelijke bestemming van het schip is de haven van Klaipeda in Litouwen. Nadien wacht het een onzeker lot. Mogelijk wordt het in deze stad op een werf verschroot, maar het vermoeden bestaat dat het in Litouwen uitgevlagd zal worden om het nadien naar een schrootwerf in Indië uit te voeren. Op die wijze kan men de Europese (milieu)wetgeving op de uitvoer van oude schepen omzeilen: ze bevatten nl. tal van schadelijke stoffen, w.o. asbest en sloping mag in Europa slechts onder zeer strikte voorwaarden plaats vinden.
Het schip is echter de LAATSTE bestaande combi-liner, een paketboot die zowel goederen als passagiers vervoerde. Het werd gebouwd voor de befaamde Belgische scheepvaartmaatschappij CMB (Compagnie Maritime Belge) en onderhield in de jaren 1950 en 1960 de regelmatige verbinding tussen Antwerpen en Matadi het voormalige Belgisch Congo, de huidige Demokratische Replubliek Congo. In 1967 werd het verkocht aan de Oost-Duitse ‘VEB Deutsche Seerederei’ en onderhield het de verbinding met Cuba, later functioneerde het als opleidingsschip voor de handelsvloot en tenslotte werd het overgedragen aan een vereniging zonder winstoogmerk, de “Förderverein Traditionsschiff e.V.” . Deze baatte het enkele jaren uit als jeugdherberg.
In de loop van vorig jaar kwam deze vereniging in financiële moelijkheden en werd in maart failliet verklaard. Onder onduidelijkie omstandigheden werd het schip verkocht aan een schimmige vennootschap met zetel op de Seychellen At the end of last year the non profit trust which was owning and operating the ship as a youth hotel for several years came to face financial difficulties. It decided to sell the ship to a rather shady company based on the Seychelles (Argent Ventures Ltd.), waar echter een Nederlandse groep zou schuilen (Van der Kamp BV – Van der Kamp Shipsales BV, Zuidland). Deze zou het schip inmiddels zelf ook reeds verder verkocht hebben aan een sloper.
Na de verkoop bleek echter dat het schip een beschermd monument was, en op de erfgoedlijst (Denkmallist) van Rostock ingeschreven stond.
Ondanks het negatief advies en de tegenstand van de plaatselijke erfgoeddienst, en ondanks protest van verenigingen en organisaties in Rostock besloot de burgemeester van Rostock een uitvoervergunning naar Klaipeda te geven voor het schip. Dit gebeurde na allerhande erg onduidelijke stappen achter de schermen door de curator en de koper. Met de uitvoervergunning werd de erfgoedstatus van het schip in principe niet opgeheven – volgens de reglementering van de Duitse ddeelstaat Mecklenburg-Vorpommern kan zulks trouwens in deze omstandigheden niet. In een eerste besluit van de Burgemeester (13 mei) werd gesproken van ‘uitvoer naar en verschroting in Klaipeda’ hetgeen een dag later (14 mei) snel vervangen werd door ‘uitvoer naar Klaipeda’, waarbij de term ‘verschroting’ uit de tekst verdween. Ook een perscommuniqué op 14 mei sprak eerst over ‘uitvoer en verschroting’, maar werd een uur later gecorrigeerd – om niet in overtreding tge zijn met de wetgeving.
Op zijn minst wordt in Rostock handig en dubbelzinnig met omschrijvingen omgesprongen…
Het gebeuren in Rostock deed ook internationaal reeds een storm van protest opsteken.
De vice-minister president vaq de Vlaamse Regering, Geert Bourgeois, die in onderhandeling was met zijn amtsgenoot Matthias Brodborb van de deelstaatregering Mecklenburg-Vorpommern werd door het gebeuren verrast, evenals potentiële Vlaamse investeerders en organisaties die het schip wilden redden en terug naar zijn oorspronkelijke haven halen, Antwerpen. In zijn onderhandelingen met de Duitse deelstaat had Minister Bourgeois voor een aanvaardbare tijd om alternatieven en financiering voor de redding van het schip gevraagd. In een perscommuniqué betreurde de minister “De Duitse autoriteiten leggen (…) de vraag naar uitstel naast zich neer die minister Bourgeois vorige week nog aan zijn Duitse ambtsgenoot stelde” (zie bijlage). Recent nog verklaarde hij eveneens, tijdens een discussie in het Vlaamse Parlement, dat alles in het werk gesteld werd om het schip terug naar Vlaanderen te halen, en dat het – eens in België aangekomen – in aanmerking kwam voor wettelijke bescherming en derhalve eveneens voor restauratiesubsidies.
Ook tal van organisaties protesteerden tegen de handelswijze van de Duitse autoriteiten.
In een mededeling op 13 mei stelde de Vlaamse koepelorganisatie voor industrieel en technisch erfgoed, de ‘Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie’ dat zij de beslissing van de overheid van Mecklenburg-Vorpommern en van het stadsbestuur van Rostock beschouwt als een kaakslag en aantasting van alle principes van goed erfgoedbeheer. Het is een pijnlijk precedent, waarbij Duitsland inzake omgaan met erfgoed zeker geen voorbeeld is voor andere landen, integendeel zelfs.
Ook Europa Nostra diende via zijn Duitse afdeling protest in, net zoals tal van organisaties uit andere Europese landen.
Het schip wordt op dit ogenblik uit Rostock weggesleept.
Een poging van Duitse musea en erfgoedorganisaties, o.m. de „Freundeskreis Maritimes Erbe Rostock“, kregen geen toestemming om de belangrijkste onderdelen – zoals meubilair, de schilderijen aan boord, de historische nautische onderdelen zoals de uitrusting van de brug,… te verwijderen van het schip voordat het vernietigd zou worden.
Het is immers verboden om onderdelen te verwijderen van een wettelijk beschermd monument.
In bijlage zenden wij U
– de informatietekst die op 13 mei door de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie verspreid werd
– de perstekst van vice minister president van de Vlaamse Regering, Geert Bourgeois (14 mei)
– een Nederlandse vertaling van de brief die VVIA op 30 april aan de de overheid van Mecklenburg Vorpommern zond (nog steeds onbeantwoord)
– de brief die VVIA op 18 mei aan de milieudiensten van Mecklenburg-Vorpommern schreef (eveneens zonder antwoord)
– een korte geschiedenis van de m/s Charlesville – Georg Büchner
13 05 15 PB verlies congoboot
20130517Charlesville2
BRF20130430_Mecklenburg_NL
Geschiedenis Charlesville
PTX20130513charlesville_NL
Foto’s van het schip zijn beschikbaar op: http://www.flickr.com/photos/bjornaerts/sets/72157632436041804/
evenals een video: http://www.youtube.com/watch?v=kR8We4nMKpA
Zie ook de recente Duitse bijdragen in de internetkrant ‘Das ist Rostock’ :
– http://www.das-ist-rostock.de/artikel/49155_2013-05-14_ende-mit-schrecken/ (14.05.2013)
– http://www.das-ist-rostock.de/artikel/49194_2013-05-24_jetzt-protestieren-auch-die-briten/ (24.05.2013)
Don’t hesitate to contact us if you want to receive more information:
Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie vzw
administratie@vvia.be
Postbus 30 Postkantoor Stationswijk
B-9000 Gent 12